Układ moczowy jest delikatny i podatny na infekcje. Zakażenie może pojawić się w każdym jego odcinku. Infekcje jego należą do nieprzyjemnych, a na zakażenie układu moczowego najczęściej narażone są kobiety. Niestety problem jego dysfunkcji jest przez nas wciąż niesłusznie bagatelizowany.

Zakażenia układu moczowego (ZUM) znajdują się na drugim miejscu, po grypie i infekcjach grypopochodnych, jeśli chodzi o częstość występowania u człowieka. Schorzenie to związane jest z występowaniem drobnoustrojów w drogach moczowych, które w prawidłowych warunkach powinny pozostawać jałowe. W końcowym odcinku cewki moczowej bakterie mogą być obecne, ale nie wywołują zakażenia.

Zapalenie pęcherza moczowego dotyka przeważnie kobiety, głównie młode. Bardziej narażone na dolegliwości są kobiety często uprawiające seks. Podatność kobiet na to schorzenie bierze się z budowy anatomicznej. Cewka moczowa kobiety jest znacznie krótsza niż u mężczyzny (ok. 5 cm wobec około 20 cm), dlatego też bakterie mają do przebycia mniejszy dystans. Blisko ujścia cewki znajduje się odbyt, co sprzyja przenoszeniu bakterii na skutek niezachowania należytej higieny.

Najczęściej infekcje pojawiają się w okresie zimowym na skutek przeziębień i przemarznięcia. Siadanie na zimnych ławkach, murkach, poręczach jest niewskazane. Poza tym pęcherzowi nie służą płyny do higieny intymnej niedostatecznej jakości. Podobnie rzecz się ma z tamponami czy podpaskami. Zdarza się, że wywołują różnorakie reakcje alergiczne, a stąd prosta droga do infekcji pęcherza. Mechaniczne środki antykoncepcyjne (spirale, krążki) także mogą wywołać infekcje. Zwiększoną czujność powinny zachować kobiety będące w ciąży czy przechodzące klimakterium ze względu na zmiany hormonalne zachodzące w organizmie.

Wraz z wiekiem wzrasta ryzyko zakażenia pęcherza moczowego i niejednokrotnie wiąże się z anatomicznymi nieprawidłowościami narządów układu moczowo-płciowego. Mężczyźni do 50-60 roku życia rzadko cierpią na ZUM. Schorzenie zaczyna się pojawiać w okresie zaburzeń związanych z oddawaniem moczu, wiążących się najczęściej z łagodnym rozrostem gruczołu krokowego i zastojami moczu w pęcherzu.

Objawami wskazującymi na zapalenie pęcherza moczowego są: bóle brzucha w okolicy nadłonowej, występujące także podczas oddawania moczu, zwiększona częstotliwość parcia na mocz, pieczenie w trakcie oddawania moczu, wzrost temperatury, a u niektórych także nietrzymanie moczu.

Zdarzają się sytuacje, kiedy zakażenie pęcherza moczowego może przebiegać jako bezobjawowy bakteriomocz, charakteryzujący się tym, że nie odczuwa się dolegliwości. W drogach moczowych znajdują się bakterie, których istnienie stwierdza się w badaniu ogólnym i bakteriologicznym moczu. Bezobjawowy bakteriomocz wymaga leczenia wśród kobiet w ciąży, dzieci i osób mających problemy z odpływem moczu.
Istnieje wiele sposobów zapobiegania zakażeniom dróg moczowych, ale najważniejszym z nich jest dbanie o zdrowie układu moczowego każdego dnia, niezależnie od okoliczności.

Jako powszechne i pomocne w prawidłowym dbaniu o zdrowie układu moczowego uważa się picie dużej ilości płynów, aby stale wypłukiwać bakterie z układu moczowego, korzystanie częściej z prysznica zamiast kąpieli, unikanie produktów mogących podrażnić cewkę moczową (np. kobiece preparaty perfumowane czy nylonowa bielizna). Warto także wzbogacić codzienną dietę o żurawinę, która słynie ze swoich dobroczynnych właściwości na zdrowie układu moczowego.