Trzecie zęby trzonowe, nazywane potocznie zębami mądrości, wyrastają nam zwykle między 16. a 25. rokiem życia, czyli wtedy, gdy posiadamy już pewną „mądrość” – i stąd pochodzi ich nazwa. Pojawiają się w jamie ustnej jako ostatnie zęby stałe, przez co często nie ma już na nie miejsca. Dlatego rosną pod nienaturalnym kątem i podrażniają od wewnątrz policzek lub zostają uwięzione pod tkanką dziąseł przez inne zęby lub kość. Wtedy nie tylko nie spełniają swojej roli, ale dodatkowo powodują różne komplikacje, również ból.

Do ośmiu odlicz

Jeśli ząb mądrości wyrósł nieprawidłowo i są konkretne wskazania kliniczne do jego ekstrakcji, najlepszym rozwiązaniem jest jego usunięcie, gdyż i tak często nie spełnia swojej funkcji.

– Ekstrakcja ósemki jest konieczna zwłaszcza wtedy, gdy rozpycha pozostałe zęby czy też jest nieprawidłowo ułożony lub nie ma szans na prawidłowe wyrżnięcie, co może przyczynić się niestety także do powstania wady zgryzu – mówi lek. dent. Adam Piosik z Centrum Stomatologii Candeo.

Zdarzają się przypadki, że wyrzynanie się ósemki zostaje zahamowane, a ząb pozostaje ukryty w dziąśle. Zazwyczaj jest w nim źle ułożony, przez co może np. naciskać na korzenie sąsiadującej z nim siódemki. Jeśli zaniedbamy taką sytuację, w przyszłości może nam grozić nawet konieczność usunięcia obu zębów.

– Zatrzymanie wzrostu ósemek może powodować pojawienie się stanu zapalnego, a także objawy nawet takie, jak np. migrena czy ból stawów skroniowo-żuchwowych i mięśni. Dlatego również w takim przypadku zaleca się ich usunięcie – wyjaśnia Adam Piosik.

Ósemka pół na pół

Często zdarza się też, że zęby mądrości tylko częściowo wyrastają z dziąseł. W takiej sytuacji widoczny jest jedynie fragment ósemki, nad którą znajduje się tzw. kaptur dziąsłowy. To niebezpieczne dla naszego zdrowia, ponieważ pomiędzy te powierzchnie dostają się resztki pokarmów, które trudno usunąć podczas szczotkowania zębów, a to sprzyja namnażaniu bakterii.

W konsekwencji często pojawia się stan zapalny, który może sprowokować poważniejsze dolegliwości, np. ostre bóle i opuchliznę dziąseł. W takiej sytuacji warto udać się do dentysty, ponieważ rozwijające się pod dziąsłem drobnoustroje mogą tworzyć tzw. ognisko zapalne. Stąd mogą przedostać się do krwiobiegu i z krwią dotrzeć nawet do odległych narządów, powodując różne choroby, np. zapalenie wsierdzia. Natomiast jeśli ząb jest prawidłowo ułożony w łuku, stomatolog przeprowadza zabieg zwany gingiwektomią, który polega na wycięciu dziąsła znajdującego się nad ósemką.

Jeśli wyrósł nam ząb mądrości, który jest zdrowy i właściwie ułożony, wówczas spełnia ona swoją naturalną funkcję. Nie gwarantuje nam to jednak, że ten ząb nie będzie sprawiał kłopotów w przyszłości.

– Ósemki są bardziej narażone na powstawanie ubytków próchnicowych niż reszta uzębienia, ponieważ ze względu na ich położenie trudniej się je oczyszcza, a w dodatku to właśnie w tylnej części jamy ustnej gromadzi się najwięcej resztek pokarmowych. Próchnica rozwijająca się na zębach mądrości w efekcie niedostatecznej higieny może przenosić się na sąsiadujące z nimi zęby – ostrzega lek. dent. Adam Piosik.

Po wyrwaniu ostrożnie

Zabieg ekstrakcji ósemki przeprowadza się w znieczuleniu. Po jego wykonaniu może pojawić się ból i obrzęk, ale zazwyczaj te objawy ustępują w ciągu kilku dni. Jeśli wyjątkowo dokuczają, zaleca się zimny okład i tabletki przeciwbólowe. Ważne jest, by w ciągu doby po zabiegu nie szczotkować zębów ani dziąsła w okolicy rany pozabiegowej.

– Po pewnym czasie można delikatnie przepłukać jamę ustną płynem do higieny jamy ustnej. Najlepiej też zrezygnować z palenia papierosów i nie gryźć zębami po stronie, gdzie znajdował się usunięty ząb – radzi doktor Piosik.

Po ekstrakcji nie powinniśmy też przez około godzinę niczego jeść. Po upływie tego czasu przez pierwsze kilka dni należy spożywać miękkie pokarmy, unikając gorących potraw i napoi. Dobrze też zrezygnować z kwaskowatych soków owocowych. Bezpiecznie można pić wodę, mleko i chłodną herbatę. Jeśli rana goi się prawidłowo, już od drugiego dnia można stopniowo poszerzać menu.

Nieprzyjemnych niespodzianek wywołanych przez wyrastanie ósemek na szczęście można uniknąć. Dlatego warto regularnie kontrolować stan zębów mądrości u stomatologa. Specjalista poinformuje nas o konieczności usunięcia ósemek jeszcze zanim pojawią się niepokojące objawy.