Menopauza, czyli ostatnia miesiączka w życiu kobiety, występuje w okresie dokonywania się w jej organizmie naturalnej przemiany, zwanej przekwitaniem lub inaczej klimakterium. Ma to miejsce zwykle około 51 roku życia. W Polsce średni wiek ostatniej miesiączki to 49.2 lat (wg J. Baron).
Jajniki dojrzałej kobiety wytwarzają hormony płciowe: estrogeny i progesteron. Na długo przed ostatnią miesiączką jajniki kobiety zmniejszają produkcję progesteronu. Spada również produkcja estrogenów. Miesiączki stają się nieregularne. W tym czasie kobieta może odczuwać takie objawy jak: nocne poty, uderzenia gorąca, niepokój czy znużenie. Około 1/3 kobiet nie ma tych problemów. Przeciętnie objawy trwają około 3 do 5 lat. Jednym z następstw menopauzy jest osteoporoza. U ponad 50% kobiet w wieku powyżej 75 lat występują złamania u podłoża osteoporozy. Nie znaczy to jednak, że osteoporoza jest nieunikniona.
Obecnie kobieta może przeciętnie dożyć wieku 80 lat, a więc spędzić ponad jedną trzecią swojego życia w okresie obniżonego stężenia hormonów kobiecych. Populacja kobiet w wieku pomenopauzalnym stale rośnie: w chwili obecnej w wieku powyżej 50 lat żyje w przybliżeniu 470 milionów kobiet; ocenia się, zatem że liczba ta wzrośnie do 1,2 miliarda w roku 2030. Uważa się ponadto, że wiek menopauzalny będzie osiągało rocznie 25 milionów kobiet.
Hormonalna terapia zastępcza polegająca na podawaniu najczęściej estrogenów, zmniejsza tempo utraty masy kostnej, prawdopodobnie spowalnia utratę pamięci i zmniejsza ryzyko chorób układu krążenia, poprawia sen i łagodzi objawy naczynioruchowe. Leczenie takie przynosi korzyści większości kobiet, jednak nie wszystkie rzeczywiście jej potrzebują.