Istotne jest by zawczasu zadbać o swój organizm, a także zdrowie intymne. Podczas ciąży zwracasz też baczniejszą uwagę na to co i kiedy jesz i pijesz, jaki tryb życia prowadzisz i jakich kosmetyków używasz. Masz więcej czasu, by wsłuchać się w rytm swego organizmu, nie zapominając o codziennej aktywności i pielęgnacji. Organizm w tym czasie jednak łatwiej ulega zakażeniom bakteryjnym, zwłaszcza infekcjom dróg moczowo-płciowych, wyjątkowo zagrażającym nienarodzonemu dziecku. Dlatego należy jeszcze przed zajściem w ciąże, jak i w jej trakcie pomyśleć o profilaktyce przeciw zakażeniom dróg rodnych. Odpowiednie zabezpieczenie intymnego zdrowia jest niezwykle istotne także dla kobiet, które już urodziły dziecko.

Pochwa kobiety w wieku rozrodczym jest doskonałym miejscem do bytowania wielu mikroorganizmów. Według danych Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego w pochwie dorosłej, zdrowej kobiety występuje ok. 100 gatunków bakterii. Najliczniejsze są pałeczki kwasu mlekowego zwane Lactobacillus, które w wyniku fermentacji wytwarzają kwas mlekowy. Kwas ten jest odpowiedzialny za utrzymanie niskiego pH środowiska pochwy i jest zaporą przed nadmiernym wzrostem innych bakterii. Oprócz Lactobacillus środowisko pochwy zasiedlają inne bakterie tlenowe i beztlenowe oraz, w niewielkiej liczbie, drożdże. Kwas mlekowy jest naturalną zaporą antybakteryjną i nie pozwala rozmnożyć się zbyt mocno innym bakteriom.

Zapalenie pochwy może być spowodowane infekcją, alergią lub brakiem równowagi hormonalnej. Choroba zwykle charakteryzuje się zwiększoną ilością wydzieliny z pochwy (upławy), zróżnicowanej pod względem koloru, konsystencji i zapachu co zależne od tego z jakim typem zakażenia mamy do czynienia (bakteryjne czy grzybicze). Niezwykle istotne zatem z punktu widzenia dalszej terapii jest prawidłowe rozpoznawanie a w konsekwencji dalsze właściwe leczenie zakażenia.

I tak na przykład bakteryjne zakażenie pochwy (BV - bacterial vaginosis - waginoza bakteryjna) mimo często niewielkich dolegliwości, braku prawidłowej diagnozy i leczenia może przejść w przewlekłe często utajone zakażenie a z czasem spowodować poważne powikłania. Zaliczamy do nich: zwiększone ryzyko wystąpienia poronienia, przedwczesnego pęknięcia błon płodowych i porodu przedwczesnego, a także zapalenie błony śluzowej macicy oraz przydatków, nawracające zapalenia dróg moczowych i powikłania pooperacyjne. Przewlekłe zapalenie pochwy może spowodować bezpłodność, jeśli infekcja dojdzie do szyjki macicy i jajowodów, natomiast w przypadku ciąży może być przyczyną przeniesienia infekcji od matki na noworodka. Tak więc ważne jest zadbanie o prawidłowe funkcjonowanie układu moczowo-płciowego w każdym wieku kobiety: przed ciążą, w jej trakcie, w czasie połogu i tuż po.

W czasie ciąży...
Szacuje się, że blisko 8 % kobiet nie donosi swojej ciąży do terminu i urodzi przedwcześnie, czyli pomiędzy 20 a 37 tygodniem ciąży. Bardzo często obserwowaną przyczyną takich porodów jest, obok zahamowania wzrostu płodu wewnątrz macicy a także krwawień, zakażenie dróg moczowo-płciowych zwane waginozą bakteryjną (BV). Jest to schorzenie autogenne - dotyczy zmiany w ilości i jakości naturalnej flory bakteryjnej pochwy.

Niezwykle ważne jest leczenie kobiet ciężarnych, bowiem rozpoczęcie kuracji w momencie stwierdzenia zakażenia bakteryjnego pięciokrotnie zmniejsza częstość występowania porodów przedwczesnych i związanych z tym powikłań. Np. w Niemczech pacjentki będące w ciąży prowadzą samokontrolę. Dwa razy w tygodniu badają pH - w przypadku wzrostu pH powyżej 4,5 zgłaszają się do lekarza prowadzącego i zostaje podjęte leczenie.

W Polsce problem zakażenia bakteryjnego pochwy jest mało znany i rzadko podejmowany, mimo że na podstawie badań przeprowadzonych w kilku ośrodkach stwierdza się, że występowanie waginozy bakteryjnej (BV ) bez objawów klinicznych dotyczy aż 15% kobiet.

Tuż po urodzeniu dziecka...
Połóg to naturalny okres poporodowy. W tym okresie cofają się zmiany ciążowe w obrębie narządu rodnego. W całym organizmie proces ten może trwać nawet do pół roku. Niezwykle ważne jest utrzymanie układu moczowo-płciowego w dobrym zdrowiu. W tym czasie organizm kobiety nie tylko regeneruje się i wraca do stanu sprzed ciąży i porodu, ale także podejmuje nowe funkcje związane z karmieniem dziecka, które tym bardziej obciążają organizm kobiety i mogą narażać go na infekcje. Zapewne bardzo ważna w tym okresie jest wzmożona higiena osobista.

Jakie są sposoby na BV
W ramach kuracji, młodym kobietom z waginozą bakteryjną (BV), jeszcze dziesięć lat temu zalecano irygacje pochwy preparatami zawierającymi np. wyciąg z nagietka oraz stosowanie środków przeciwgrzybicznych i przeciwbakteryjnych. Zalecano też stosowanie dopochwowych preparatów ze szczepami bakterii kwasu mlekowego. Preparaty te można było stosować po kuracji antybiotykowej jako środek pomocniczy w profilaktyce przeciw zakażeniom. Jednak zdaniem Wojciecha Kluszczyka, u 15% kobiet stosowanie dopochwowych preparatów zawierających bakterie Lactobacillus nie eliminowało drożdży obecnych w przewodzie pokarmowym, które następnie przedostawały się do układu moczowo-płciowego i doprowadzały do nawrotów zakażenia pochwy (siedliskiem większości drobnoustrojów (bakterie, grzyby) wywołujących zakażenia układu płciowego jest przewód pokarmowy). Dodatkowo schematy terapeutyczne często ulegają modyfikacji, i wiele uprzednio stosowanych środków zostaje zastąpionych nowszymi i skuteczniejszymi. U kobiet w czasie ciąży z rozpoznaną waginozą bakteryjną (BV), ale z zachowaną ciągłością błon płodowych, przeprowadzono badanie Oracle II, podczas którego podawano antybiotyki w różnych kombinacjach oraz placebo. Okazało się, że stosowanie antybiotyków nie było uzasadnione. Zaczęto więc kierować się w stronę łagodniejszych preparatów, odbudowujących florę bakteryjną.

Co możemy zrobić, by uniknąć BV
Infekcje układu moczowo-płciowego to już choroba cywilizacyjna. W zasadzie każda z kobiet w różnych życiowych sytuacjach, a szczególnie w czasie ciąży i tuż po, jest narażona na tego typu dolegliwości. Tymczasem w Polsce panuje wiele mitów wokół zdrowia kobiety: lekarze bardzo często nie wykonują podstawowych badań diagnostycznych, które pomagają postawić właściwą diagnozę, a w konsekwencji zastosować właściwe leczenie; literatura dostępna w Internecie, a nawet w prasie kobiecej na temat zdrowia intymnego kobiet jest często niefachowa, bazująca na starych, niepotwierdzających swojej skuteczności metodach leczenia - co więcej - jest wiele artykułów, których porady mogą wręcz poważnie zagrozić zdrowiu kobiety poprzez udzielanie mylnych wskazówek. Najlepszym sposobem na uniknięcie infekcji układu moczowo-płciowego jest profilaktyka: bo przecież zawsze lepiej zapobiegać niż leczyć. Na szczęście są już skuteczne i nowoczesne metody, które pozwalają cieszyć się w pełni zdrowiem w oczekiwaniu na dziecko.