W Polsce na cukrzycę choruje około 2 milionów osób. Liczba chorych cały czas rośnie – wiele osób zmaga się z tym poważnym problemem, nie wiedząc nawet, że choruje. Osoby chore na cukrzycę powinny prawidłowo się odżywiać, kontrolując spożycie węglowodanów złożonych i cukrów prostych, ale też i tłuszczów. Jak właściwie zbilansować tłuszcze w osoby cierpiącej na cukrzycę?
Jak wynika z najnowszych danych Międzynarodowej Federacji Diabetologicznej, na całym świecie żyje 387 milionów ludzi ze zdiagnozowaną cukrzycą, a blisko 180 milionów choruje nie wiedząc o tym.
Liczba cukrzyków cały czas rośnie – wielu ekspertów twierdzi, że mamy do czynienia z groźną epidemią i przewiduje dalszy wzrost zachorowań. Do przyczyn powiększania się rzeszy chorych na cukrzycę zaliczana jest nieodpowiednia dieta, składająca się z produktów zawierających dużo dodanego cukru, zmniejszenie aktywności fizycznej i co za tym idzie – otyłość. Co ciekawe, ponad 75% cukrzyków żyje w krajach rozwijających się, gdzie w ostatnich dziesięcioleciach tradycyjna dieta bogata w naturalne produkty takie jak warzywa, owoce, produkty zbożowe, ustąpiła miejsca produkrom przetworzonym i niezdrowym nawykom żywieniowym, prowadzącym do otyłości.
Większość chorych, którzy znajdują się pod stałą opieką lekarza, zdaje sobie sprawę, jak ważne w tej chorobie są prawidłowe żywienie i umiarkowany, regularny wysiłek fizyczny. Jednak zalecenia diabetologów koncentrują się głównie na kontroli spożycia węglowodanów złożonych i cukrów prostych, a temat tłuszczu jest często pomijany. Z okazji Światowego Dnia Cukrzycy dr Lucyna Pachocka z Ogólnopolskiego Centrum Dietetyki Instytutu Żywności i Żywienia radzi jak prawidłowo zbilansować tłuszcze w diecie cukrzyka.
- Rekomendowane spożycie tłuszczów w przypadku cukrzyków nie różni się szczególnie od zaleceń dla osób zdrowych, co oznacza, że ok. 25-30% energii w diecie powinno pochodzić z tego źródła. Bardzo ważna jest jednak jakość tłuszczów spożywanych przez osoby chore na cukrzycę – powinny one dążyć do ograniczania ilości tłuszczów nasyconych (obecnych m.in. w maśle, tłustym mięsie, serach podpuszczkowych) ponieważ ich nadmierne spożycie prowadzi do wzrostu stężenia cholesterolu LDL we krwi. Podwyższone stężenie cholesterolu, w odróżnieniu od cukrzycy, jest modyfikowalnym czynnikiem ryzyka chorób serca. Cukrzycy powinni więc zastępować tłuszcze bogate w nasycone kwasy tłuszczowe kwasami nienasyconymi. Ta prosta zmiana w diecie może korzystnie wpłynąć na obniżenie ryzyka zarówno chorób serca, jak i udarów w tej grupie pacjentów - zaleca dr Lucyna Pachocka.
Jak zwiększyć spożycie korzystnych tłuszczów nienasyconych w codziennej diecie? Przede wszystkim należy szukać ich w olejach roślinnych, miękkiej margarynie, orzechach, nasionach, tłustych rybach morskich.
- Przygotowując kanapki (najlepiej z razowego pieczywa) warto użyć miękkiej margaryny – produkowana jest z olejów roślinnych i stanowi źródło cennych kwasów tłuszczowych nienasyconych m.in. omega 3 i 6. Na szczęście od wielu lat dobrej jakości miękkie margaryny nie zawierają szkodliwych tłuszczów trans, są więc polecane w codziennej diecie. Warto też zwiększyć ilość zjadanych ryb (do ok. 2 razy w tygodniu). Ponadto spożywać awokado, pestki dyni czy słonecznika. Cukrzycy, jako osoby zagrożone chorobami układu krążenia, powinny też dbać o prawidłowe stężenie cholesterolu we krwi. Dla osób z podwyższonym cholesterolem dobrą opcją są margaryny wzbogacane fitosterolami. Korzystny efekt występuje przy spożyciu od 1,5 do 3 g steroli/dobę. Jeżeli na przestrzeni 2-3 tygodni codziennie spożyjemy od 1,5 do 2,4 g steroli roślinnych, czyli ok. 30 g margaryny (jest to ilość wystarczająca na posmarowanie 3-4 kromek pieczywa), to uzyskamy efekt w postaci obniżenia stężenia „złego” cholesterolu LDL o 7 - 10% - dodaje dr Pachocka.