Uczulenia

Uczulenia, zwane alergiami, są stanem nieprawidłowego rozpoznawania przez organizm niektórych substancji pochodzących z otoczenia jako szkodliwych, a następnie mobilizowaniu przeciwko nim układu odpornościowego. Jest to tzw. reakcja immunologiczna organizmu, podczas której komórki i wydzielane przez nie substancje, rozpoczynają walkę z alergenami, rozpoznawanymi jako zagrożenie. Dochodzi wówczas do wystąpienia objawów chorobowych. Uczulić, w zależności od źródła pochodzenia, mogą alergeny roślinne lub zwierzęce. Reakcje skórne w postaci wysypki, zaczerwienienia, czy swędzących krost występują bezpośrednio po kontakcie skóry z alergenem np. z kwitnącą trawą lub zwierzęciem. Jednak uczulenia dotyczące zmian skórnych związane są najczęściej z alergenami pokarmowymi.

Pożywienie

Wiele pokarmów przez nas spożywanych, powoduje zmiany skórne. – Bardzo niekorzystne jest gotowe, przetworzone jedzenie, mocno wzbogacane substancjami chemicznymi poprawiającymi smak i zapach. Niebezpieczne dla zdrowia są zarówno związki chemiczne dodawane w produkcji wędlin (szynka, polędwica czy kiełbasa), jak i dodatki, które znajdziemy różnego rodzaju mielonkach, serdelkach czy parówkach (ścięgna, skóra, mączka kostna, tłuszcz) – mówi Magdalena Kurzyp, dietetyk. Uczula najczęściej krowie mleko, jaja, gluten, środki konserwujące czy polepszacze smaku. Objawem typowej reakcji na białko mleka jest atopowe zapalenie skóry (wyprysk atopowy). U dorosłych zlokalizowany jest w charakterystycznych miejscach, takich jak zgięcia łokci, pod kolanami czy na szyi. Tam, gdzie zmiany trwają dłużej skóra staje się szorstka, zgrubiała, nawet pojawiają się zliszajcowacenia.

Bakterie

Największym narządem organizmu człowieka jest ludzka skóra. Na jej powierzchni znajdują się liczne drobnoustroje, które w normalnych warunkach nie powodują jej zakażenia. Jednak utrata ciągłości naskórka przez urazy, stany zapalne skóry, niewłaściwe pH skóry lub ogólny spadek odporności, ułatwia zakażenie skóry przez bakterie. Wiązać się to może z różnorodnymi objawami – zapalenie mieszków włosowych (golenie i depilacja), czyrak (zaostrzona odmiana zapalenia mieszka i jego otoczenia, groźna zwłaszcza w okolicach twarzy), róża (ostry stan zapalny skóry i tkanek leżących głębiej), liszajec zakaźny (mocno zakażający, najczęściej pojawiający się w okolicy ust i nosa), różyca (najczęściej występująca na dłoniach i palcach), łupież rumieniowy (w fałdach skóry: pachwinach, pachach, między palcami), promienica (może być następstwem uszkodzenie błony śluzowej jamy ustnej, a zmiany skórne mogą się lokalizować na twarzy i szyi, może także objąć narządy wewnętrzne). Prawie wszystkie choroby bakteryjne skóry, z wyjątkiem niewielkich stanów zapalnych pojedynczych mieszków włosowych, wymagają konsultacji lekarskiej.

Leki

Osoby dotknięte różnymi alergiami są też bardziej podatne na uczulenie na leki. Najczęstszymi reakcjami są zmiany dotyczące skóry. Od pokrzywki, wysypki plamisto-grudkowej, rumienia wielopostaciowego, po różnego rodzaju wykwity skórne. Teoretycznie niemal każdy lek może wywołać reakcję alergiczną. W praktyce nadwrażliwość na leki stanowi około 25 procent wszystkich powikłań polekowych. Najczęściej uczulają antybiotyki i leki przeciwzapalne. Okazuje się także, że reakcje skórne na leki mogą dotyczyć nawet środków stosowanych właśnie przy leczeniu zmian skórnych. Tak jest np. w przypadku sterydów. – Po dłuższym stosowaniu choroba zaczyna być odporna na działanie sterydów. Następuje zmniejszenie skuteczności terapii, zaniki skóry, jej ścieńczenie w miejscu stosowania leku, wysypy i wypryski posterydowe, czyli tzw. trądzik posterydowy, przebarwienia skórne, czy też trwałe uszkodzenie skóry – informuje Artur Ferenc, ekspert marki Dr Michaels, naturalnych preparatów stosowanych w chorobach skóry.

Pasożyty

Coraz częściej porusza się kwestię wpływu pasożytów, zasiedlających ludzki organizm, na wiele poważnych dolegliwości i chorób, w tym zmian skórnych. Wg epidemiologów nawet do 95% ludzi na świecie nosi w sobie pasożyty i potencjalnie w ludzkim organizmie może się zagnieździć ponad 300 ich gatunków. Na wielu forach internetowych można znaleźć wypowiedzi mam, które zdeterminowane w dotychczasowym bezowocnym leczeniu swoich dzieci, podjęły się eliminacji pasożytów, nawet w wypadkach nie wykrycia ich obecności przez badania. Z ich relacji wynika, że po eliminacji pasożytów z organizmów dzieci, wiele chorób takich jak astma, alergie, atopowe lub łojotokowe zapalenie skóry i wiele innych, minęły bezpowrotnie. Doświadczeni alergolodzy leczenie alergii zaczynają właśnie od odrobaczenia.

Geny

Wiele chorób dziedziczymy po naszych przodkach. Niektóre pojawiają się od razu, inne mogą pozostawać „w ukryciu” przez wiele lat, a nawet możemy się o nich wcale nie dowiedzieć. Wymienia się obecnie ponad 3500 chorób o podłożu genetycznym. Dziedziczne choroby skórne jak np. łuszczyca, dotykają jednego lub kilku genów, a dodatkowo zmiana chorobowa wzmacniana jest czynnikami środowiskowymi. – Przy tego typu chorobach duże znaczenie mają czynniki zewnętrzne, jak chociażby stres, jednak równie istotne jest podłoże genetyczne, które umożliwia zapoczątkowanie choroby. Jeśli jeden rodzic chorował na łuszczycę, ryzyko zachorowania przez dziecko wynosi 14 procent, jeżeli oboje chorowali, wzrasta aż do 41 procent – informuje Artur Ferenc. Łuszczyca najczęściej pojawia się w wieku dojrzewania lub po 40 roku życia.

Hormony

Na wahania poziomu hormonów zwykle pierwsza reaguje skóra. W okresie dojrzewania zmiany hormonalne objawiają się w postaci trądziku. Zwiększona produkcja hormonów płciowych działa wówczas na gruczoły łojowe skóry, które występują głównie na twarzy, w górnej części klatki piersiowej oraz na plecach i ramionach. Trądzik mija najczęściej wraz z okresem dojrzewania. Bywa jednak, że u kobiet po 30. czy 40. roku życia, cera zaczyna się przetłuszczać, a na twarzy pojawiają się wypryski. Może to być związane z nadmiarem testosteronu. Z kolei przesuszona skóra może być sygnałem, że w organizmie jest za mało progesteronu (estrogeny są w normie) lub estrogeny są w nadmiarze, progesteron natomiast w normie. Skóra na całym ciele staje się wtedy cienka i wysuszona. Wokół ust i nosa pojawiają się zaczerwienienia z wypryskami, tzw. trądzik różowaty. Jeśli na twarzy i ciele występują białe plamy, może to świadczyć, że jajniki lub przysadka mózgowa nie funkcjonują prawidłowo. Jeśli przy opalaniu, kiedy karnacja ulega zmianie na ciemniejszą, w zgięciach łokci i nadgarstków pojawiają się wyraźne brązowe przebarwienia, możemy podejrzewać niedoczynność kory nadnerczy. Z kolei w przypadku chorób tarczycy, przy jej niedoczynności, skóra staje się chłodna i blada. Dodatkowo też coraz cieńsza i bardzie podatna na rozstępy.